
Blauw bloed op Slikgat (1)
In de 13e eeuw is in onze omgeving begonnen met vervening of turfwinning . De turf werd als brandstof verhandeld voor de alsmaar groeiende bevolking in de steden. Na de uitgraving van de turf werd in de eerste helft van de 14e eeuw het Oudland van Zevenbergen al bedijkt ten behoeve van de landbouw. Deze inpoldering was noodzakelijk omdat de vervening had geleid tot bodemdaling. De kans op overstromingen vanuit het westen, bijvoorbeeld via kreken, zoals het Zwanengat en de Langewegvliet, de turfvaart, bleef erg groot. Vooral de Sint Elisabethvloed van 1421 veranderde onze omgeving in een uitgestrekte waterplas, onderbroken door donken , stukgeslagen dijken en moerassen. Maar tegelijkertijd verhoogden voortdurende overstromingen vanuit het westen onze bodem weer met een vruchtbare laag zeeklei . In de eerste helft van de 16e eeuw was het Oudland van Zevenbergen dusdanig bekleid en daarmee opgehoogd , dat het kon worden heringepolderd , tussen 1535 en 1546, om de landbouw te kunnen doen herleven. Dit was economisch aantrekkelijk vanwege de voortdurende groei van de bevolking in de steden en daarmee een grotere vraag naar voedsel. Op de foto nemen we een kijkje in de Kleine Spiepolder. De vorm van de polder verklaart ook de naam : vanaf de Dwarsdijk in het oosten, eindigt een geknikte Zuiddijk (die in 1986 jammer genoeg werd afgegraven ) , met de Langeweg in de westelijk punt bij het huidige Langeweg. Pas begin twintigste eeuw zou dit uiteinde van deze Kleine Spie bebouwd worden met de Maria School en een aantal burgerwoningen. De Kleine Spie gaf tot die tijd ruimte aan slechts twee landbouwbedrijven, pachthoeven van zo’n dertig hectare groot. Bedrijven die produceerden voor de markt, dus niet zelfvoorzienend maar wel gemend want de spierkracht van paarden en mogelijk ook koeien, was onmisbaar in deze zwaar te bewerken zeeklei. De lage natte bodem was bovendien zeer geschikt als grasland voor het vee. Een van die landbouwbedrijven was de Langeweg 74. Als we goed kijken zien we dat de huidige woon- en bedrijfsgebouwen op een hoogte liggen. En dat toont aan dat er geschiedenis in de ondergrond zit. De huidige woning werd in 1874 gebouwd ter vervanging van het bestaande boerenhuis. Die hoogte verraadt ook de angst voor overstromingen uit de tijd dat hier de eerste woon- en werkbebouwing werd neergezet . Alles staat op gelijke hoogte met de Langeweg , een lage dijk die het water van de Langewegvliet ervan moet weerhouden de Kleine Spiepolder in te stromen. De eigenaren van deze pachthoeve kwamen uit de Wallonië en Vlaanderen, waarmee we in het verleden een bestuurlijke eenheid vormden, en Duitsland. Adelijke geslachten, het blauwe bloed, van o.a. Haultreppe, Rubempré, De Merode-Westerloo en Arenberg hielden hier met handen voeten de grond vast tot begin 20e eeuw. Over degenen die de voorgaande drie eeuwen met rood bloed, zweet en tranen de grond met handen en voeten die grond bewerkt en bewoond hebben, komen we volgende keer meer te weten. Februari 2019