Kermis Langeweg 1980

Slikgatse kermis verleden tijd? (1)

2020 is het jaar waarin ons kleine dorp de kermis voorbij moest laten gaan. Het is niet zozeer de heersende pandemie die een eind maakte aan dit jaarlijks terugkerende volksfeest . Vooral de al jaren tanende belangstelling voor de dorpskermissen heeft dit dorpsgebeuren heel langzaam de nek omgedraaid . Over het waarom van het uitsterven van kermissen kan een lang verhaal worden geschreven . We kunnen ons ook gaan afvragen of zo’n traditie in ons dorp nu voorgoed om zeep is ; Slikgatse kermis wordt immers al ruim twee eeuwen gevierd. Of deze kermis jaarlijks gehouden werd is moeilijk aan te tonen.  Met een aantal gegevens over kermis op Slikgat gaan we terug in de tijd. Vanaf 1931 tot in de 80’er jaren van de vorige eeuw was fanfare Muziek Veredelt de organisator van een jaarlijkse zomerkermis. In samenwerking met de Rooms Katholieke Bond van Fanfare- en Harmoniegezelschappen werd deze zomerkermis om de zoveel jaar aangekleed met een bondsconcours ter plaatse.  Andere jaren maakten muziekkorpsen uit de omgeving een rondwandeling. Na vijf jaar stilte tijdens de Tweede Wereldoorlog vond de kermis plaats in de maand augustus op zaterdagavond, zondag en maandag. In de loop van de 80-er jaren ontfermde een organisatiebureau in samenwerking met de Gemeente Zevenbergen zich over een kermis in Langeweg. De kermisdata werden verschoven naar mei of juni op vrijdag, zaterdag en zondag. Dat er voor het bestaan van onze fanfare ook al werd gekermist, blijkt uit een aantal losse gegevens uit archieven en oude kranten. 18 september 1923 vermeldt een krant dat een zekere S. het ongeluk had te Langeweg uit de schommel te vallen op het kermisterrein. Ernstig gekneusd aan het schouderblad werd hij huiswaarts gedragen. Landelijke bekendheid verwierf de Slikgatse kermis in juni 1904. Een verdwaalde politiekogel maakte een einde aan het leven van een Zevenbergenaar en een dreigende vechtpartij tussen Slikgatse en Zevenbergse opgeschoten jeugdigen. Breed uitgemeten kwam dit, als een nog typisch plattelandskermisschandaal, in de lokale en landelijke pers terecht. Naar aanleiding van de kermis in 1904 meende pater gardiaan er goed aan te doen paal en perk te stellen aan de Slikgatse kermis. Jaarlijks sprak hij met de zes organiserende herbergiers af, dat met de kermis en de nakermis, uiterlijk 10 uur in de avond de herbergen gesloten moest zijn. Dat het sluitingsuur voordien later lag, blijkt uit het volgende: In 1898 fietst in de nacht van 11 op 12 september veldwachter Jansen om 11 uur huiswaarts van de kermis te Slikgat.  Aan de Hoge Zeedijk gekomen, ontdekt hij dat het huis van de familie Surewaard in lichterlaaie staat. Vaak wordt kermis gevierd op de datum van de kerkwijding . 26 juli 1876 werd onze capucijnenkerk ingezegend.  Maar van kermis vieren op deze datum, is nooit sprake geweest . Integendeel, de paters hadden kermis niet hoog staan. Ondanks de terughoudendheid van de paters, stonden tijdens het kerkelijk feest van Portiuncula, jaarlijks op 2 augustus, kramen met koopwaar en vermakelijkheidsspelen opgesteld op de kerkpad. Dit feest bracht veel volk op de been, ook van buitenaf. Op den duur werd het op deze dag een drukte van jewelste. De paters wilden Portiuncula een zuiver kerkelijk karakter laten behouden. Daarom voelden de paters zich in 1883 genoodzaakt een verzoek te richten aan de gemeente Terheijden  om op 2 augustus voor een extra politiemacht te zorgen. In 1889 werd het verzoek herhaald . Ook de burgemeester van Zevenbergen werd verzocht een stokje voor deze wildgroei te steken.  De kerk stond weliswaar onder Terheijden, maar de kooplui hadden met de hele santenkraam de gemeentegrens inmiddels overschreden.  We gaan nog verder terug in de tijd en zien dat in 1866 en soortgelijke gebeuren plaatsvindt als heden ten dage. In dat jaar verbiedt de gemeente Zevenbergen om kermis te houden in de gehele gemeente vanwege de heersende cholera-epidemie. In vergelijking met omliggende gemeenten, werd Zevenbergen zwaar getroffen. Van de 70 aangegeven besmettingen bezweken er in dat jaar 36. Voor de volgende gebeurtenis gaan we terug naar maandag 17 september 1804, de dag dat het kermis was op Slikgat.

September 2020